อิฏฐธัมมสูตร (อังคุตตรนิกาย > ทสกนิบาต > ทุติยปัณณาสก์ > อากังขวรรค)


อิฏฐธัมมสูตร  (ว่าด้วยธรรมที่น่าปรารถนา)

 พระผู้มีพระภาคได้ตรัสกับภิกษุท้ั้งหลายว่า
"ภิกษุทั้งหลาย  ธรรม ๑๐ ประการนี้เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
ธรรม ๑๐ ประการอะไรบ้าง  คือ
๑. โภคสมบัติ  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๒. ผิวพรรณ  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๓. ความไม่มีโรค  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๔. ศีล  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๕. พรหมจรรย์  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๖. มิตร  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๗. ความเป็นพหูสูต  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๘. ปัญญา  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๙. ธรรม (โลกุตตรธรรม)  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
๑๐. สวรรค์  เป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก
ภิกษุทั้งหลาย  ธรรม ๑๐ ประการนี้แลเป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก

 ธรรม ๑๐ ประการนี้แลซึ่งเป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก  มีธรรมที่เป็นอันตราย ๑๐ ประการ  คือ
๑. ความเกียจคร้าน  ไม่ขยันหมั่นเพียร  เป็นอันตรายต่อโภคสมบัติ
๒. การไม่ประดับตกแต่ง  เป็นอันตรายต่อผิวพรรณ
๓. การทำสิ่งที่ไม่เป็นสัปปายะ  เป็นอันตรายต่อความไม่มีโรค
๔. ความเป็นผู้มีปาปมิตร (มิตรชั่ว)  เป็นอันตรายต่อศีล
๕. ความไม่สำรวมอินทรีย์  เป็นอันตรายต่อการประพฤติพรหมจรรย์
๖. การแกล้งกล่าวให้คลาดเคลื่อนจากความจริง  เป็นอันตรายต่อมิตร
๗. การไม่ทำการสาธยาย  เป็นอันตรายต่อความเป็นพหูสูต
๘. การไม่ฟังด้วยดี  การไม่สอบถาม  เป็นอันตรายต่อปัญญา
๙. การไม่ประกอบความเพียร  การไม่พิจารณา  เป็นอันตรายต่อธรรม
๑๐. การปฏิบัติผิด  เป็นอันตรายต่อสวรรค์
ภิกษุทั้งหลาย  ธรรม ๑๐ ประการนี้แลเป็นอันตรายต่อธรรม ๑๐ ประการซึ่งเป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก

 ธรรม ๑๐ ประการนี้แลซึ่งเป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก  มีธรรมที่เป็นอาหาร ๑๐ ประการ  คือ
๑. ความขยันหมั่นเพียร  ไม่เกียจคร้าน  เป็นอาหารของโภคสมบัติ
๒. การประดับตกแต่ง  เป็นอาหารของผิวพรรณ
๓. การทำสิ่งที่เป็นสัปปายะ  เป็นอาหารของความไม่มีโรค
๔. ความเป็นผู้มีกัลยาณมิตร (มิตรดี)  เป็นอาหารของศีล
๕. ความสำรวมอินทรีย์  เป็นอาหารของการประพฤติพรหมจรรย์
๖. การไม่แกล้งกล่าวให้คลาดเคลื่อนจากความจริง  เป็นอาหารของมิตร
๗. การทำการสาธยาย  เป็นอาหารของความเป็นพหูสูต
๘. การฟังด้วยดี  การสอบถาม  เป็นอาหารของปัญญา
๙. การประกอบความเพียร  การพิจารณา  เป็นอาหารของธรรม
๑๐. การปฏิบัติชอบ  เป็นอาหารของสวรรค์
ภิกษุทั้งหลาย  ธรรม ๑๐ ประการนี้แลเป็นอาหารของธรรม ๑๐ ประการซึ่งเป็นธรรมที่น่าปรารถนา  น่าใคร่  น่าพอใจ  หาได้ยากในโลก"
อิฏฐธัมมสูตร  จบ


บทความที่เกี่ยวข้อง

ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

ปติปูชิกาวัตถุ (ขุททกนิกาย > ธรรมบท > ปุปผวรรค)

ปติปูชิกาวัตถุ   (เรื่อง นางปติปูชิกา ) สมัยหนึ่ง  พระผู้มีพระภาคประทับอยู่  ณ  พระเชตวัน  อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี  เขตกรุงสาวัตถี ทรงปรารภหญิงคนหนึ่งชื่อ  ปติปูชิกา    ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า [ เทพธิดาจุติแล้วเกิดในกรุงสาวัตถี  ] ได้ ยินว่า  เทพบุตรนามว่ามาลาภารี  อยู่ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ มีเทพธิดา  ๑,๐๐๐ แวดล้อม  เข้าไปสู่สวน เทพธิดา ๕๐๐ ขึ้นสู่ ต้นไม้  เด็ดดอกไม้ให้ร่วงลงมา เทพธิดาอีก ๕๐๐  ทำหน้าที่คอยเก็บดอกไม้ เหล่านั้นมาประดับเทพบุตร บรรดาเทพธิดาเหล่านั้น  มีเทพธิดา องค์หนึ่งจุติบนกิ่งไม้นั่นแล สรีระดับไปดุจเปลวประทีป นางถือ ปฏิสนธิในเรือนหลังหนึ่ง  ในกรุงสาวัตถี ในเวลาที่นางเกิดแล้ว   เป็นหญิง ระลึกชาติได้ว่า   "เราเป็นภรรยาของมาลาภารีเทพบุตร" ครั้นเจริญวัย เมื่อกระทำบุญต่าง ๆ  ทำการบูชาด้วยของหอมและดอกไม้เป็นต้นครั้งใด ก็ได้ตั้งความปรารถนาเพื่ออยู่ร่วมกับ สามี (มาลาภารีเทพบุตร) ทุกครั้ง ต่อมา  ในเวลามีอายุ ๑๖ ปี  ได้แต่งงานไปอยู...
อ่านเพิ่มเติม

อานันทเสฏฐิวัตถุ (ขุททกนิกาย > ธรรมบท > พาลวรรค)

อานันทเสฏฐิ วัตถุ   (เรื่องอานนทเศรษฐี ) พระผู้มีพระภาคตรัส พระคาถานี้แก่เศรษฐีชื่อมูลสิริ  บุตรของอานนทเศรษฐี  ดังนี้ว่า        " คนพาลย่อมเดือดร้อนว่า  'เรามีบุตร  เรามีทรัพย์' แท้จริง  ตัวตนก็ไม่มี  บุตรและทรัพย์จักมีแต่ที่ไหน " อานันทเสฏฐิ วัตถุ   จบ อรรถกถา สมัยหนึ่ง  พระผู้มีพระภาคประทับอยู่  ณ  พระเชตวัน   อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี  เ ขตกรุงสาวัตถี ทรงปรารภอานนทเศรษฐี   ตรัสพระธรรมเทศนา นี้ว่า [ อานนทเศรษฐีสั่งสอนบุตรให้ตระหนี่ ] ได้ยินว่า  ในกรุงสาวัตถี  เศรษฐีชื่ออานนท์  มีสมบัติประมาณ  ๘๐ โกฏิ  แต่เขาเป็นคนตระหนี่มาก อานนทเศรษฐีนั้นให้พวกญาติ ประชุมกันทุกกึ่งเดือน  แล้วกล่าวสอนบุตรของตนผู้ชื่อว่ามูลสิริ ใน ๓ เวลาอย่างนี้ว่า "เจ้าอย่าได้ทำความสำคัญว่าทรัพย์ ๔๐ โกฏิ นี้มาก เจ้าไม่ควรให้ทรัพย์ที่มีอยู่สิ้นไป  ควรยังทรัพย์ใหม่ให้เกิดขึ้น เพราะ เมื่อบุคคลทำกหาปณะแม้หนึ่ง ๆ ให้เสื่อมไป  ทรัพย์ย่อมสิ้นด้วยเหมือนกัน เพราะเหตุนั้...
อ่านเพิ่มเติม

กาลียักขินีวัตถุ (ขุททกนิกาย > ธรรมบท > ยมกวรรค)

กาลียักขินีวัตถุ   (เรื่องนางยักษ์ชื่อกาลี) พระผู้มีพระภาคเมื่อประทับอยู่ในพระวิหารเชตวัน  เขตกรุงสาวัตถี ทรงปรารภหญิงหมันคนหนึ่ง  แล้วตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า [ มารดาหาภรรยาให้บุตร ] บุตรกุฎุมพีคนหนึ่ง  เมื่อบิดาตายแล้ว  ได้ทำการ งานทั้งปวง  ทั้งที่นา  ทั้งที่บ้าน  ด้วยตนเอง  ปฏิบัติมารดาอยู่ ต่อมา   มารดาได้บอกแก่เขาว่า  "พ่อ  แม่จักนำนางกุมารีมาให้เจ้า" บุตรตอบว่า  "แม่  อย่าพูดอย่างนี้เลย  ฉันจักปฏิบัติแม่ไปจนตลอดชีวิต" มารดากล่าวว่า  "พ่อ  เจ้าคนเดียวทำการงานอยู่  ทั้งที่นาและที่บ้าน    เพราะ เหตุนั้น  แม่จึงไม่มีความสบายใจเลย  แม่จักนำนางกุมารีมาให้เจ้า" เขาแม้ห้ามมารดาหลายครั้งแล้ว  มารดาก็ยังยืนกราน  เขาจึงนิ่งเสีย มารดานั้นออก จากเรือน  เพื่อจะไปสู่ตระกูลแห่งหนึ่ง ลำดับนั้น  บุตรถามมารดาว่า  "แม่จะไปตระกูลไหน" เมื่อ มารดาบอกว่า  "จะไปตระกูลชื่อโน้น" เขาไม่ชอบใจตระกูลนั้น  จึงห้ามการที่จะไป ตระกูลนั้นเสีย  แล้ว...
อ่านเพิ่มเติม