สพรหมกสูตร (อังคุตตรนิกาย > ทุกนิบาต > ปฐมปัณณาสก์ > เทวทูตวรรค)

สพรหมกสูตร  (ว่าด้วยสกุลที่มีพรหม)

พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ว่า
"ภิกษุทั้งหลาย
บุตรของสกุลใดบูชามารดาบิดาในเรือนตน  สกุลนั้นชื่อว่ามี  พรหม
บุตรของสกุลใดบูชามารดาบิดาในเรือนตน  สกุลนั้นชื่อว่ามี  บุรพาจารย์
บุตรของสกุลใดบูชามารดาบิดาในเรือนตน  สกุลนั้นชื่อว่ามี  บุรพเทพ
บุตรของสกุลใดบูชามารดาบิดาในเรือนตน  สกุลนั้นชื่อว่ามี  อาหุไนยบุคคล

คำว่า  พรหม  นี้เป็นชื่อของมารดาบิดา
คำว่า  บุรพาจารย์  นี้เป็นชื่อของมารดาบิดา
คำว่า  บุรพเทพ  นี้เป็นชื่อของมารดาบิดา
คำว่า  อาหุไนยบุคคล  นี้เป็นชื่อของมารดาบิดา
ข้อนั้นเพราะเหตุไร
เพราะมารดาบิดามีอุปการะมาก  บำรุงเลี้ยง  แสดงโลกนี้แก่บุตร"

พระผู้มีพระภาคครั้นตรัสเนื้อความนี้แล้ว  ได้ตรัสคาถาประพันธ์ต่อไปอีกว่า
"มารดาบิดาผู้อนุเคราะห์ประชา
ท่านเรียกว่าพรหม  บุรพาจารย์  และอาหุไนยบุคคลของบุตรทั้งหลาย
เพราะเหตุนั้น  บัณฑิตพึงนมัสการและสักการะมารดาบิดานั้น
ด้วยข้าว  น้ำ  ผ้า  ที่นอน  การอบกลิ่น  การให้อาบน้ำ  และการล้างเท้า
เพราะการปรนนิบัติมารดาบิดานั้นแล
บัณฑิตทั้งหลายจึงสรรเสริญเขาในโลกนี้เอง
เขาตายไปแล้วย่อมบันเทิงในสวรรค์"

สพรหมกสูตร  จบ

ขยายความ
มารดาบิดาชื่อว่า  พรหม
เพราะท่านมีพรหมวิหาร ๔ ประการต่อลูก  คือ  เมตตา  กรุณา  มุทิตา  อุเบกขา

มารดาบิดาชื่อว่า  บุรพาจารย์
เพราะท่านเป็นอาจารย์คนแรกที่สอนลูกให้เรียนรู้การนั่ง  การยืน  การเดิน  การนอน  การเคี้ยว  การกิน  รวมทั้งสอนให้รู้จักพูด  และรู้จักว่าอะไรควร  อะไรไม่ควร

มารดาบิดาชื่อว่า  บุรพเทพ
เพราะท่านเป็นดุจเทพผู้มีพรหมวิหารธรรม  ไม่ผูกใจถึงความผิดที่ลูกทำไป  พร้อมที่จะให้อภัย  มุ่งหวังแต่ความเจริญแก่ลูก  นำประโยชน์เกื้อกูลและความสุขมาแก่ลูก

มารดาบิดาชื่อว่า  อาหุไนยบุคคล
เพราะท่านเป็นผู้ควรแก่ปฏิการคุณที่ลูกพึงทำตอบแทน  เช่น  การปรนนิบัติท่านด้วยอาหาร  เครื่องนุ่งห่ม  ฯลฯ

(หมายเหตุเพื่อการอ้างอิง
ในพระไตรปิฎก  มีพระสูตรที่มีเนื้อหาเดียวกันนี้ทั้งหมด ๓ เรื่อง  ปรากฏอยู่ใน
๑. อังคุตตรนิกาย > ทุกนิบาต > ปฐมปัณณาสก์ > เทวทูตวรรค
๒. อังคุตตรนิกาย > จตุกกนิบาต > ทุติยปัณณาสก์ > ปัตตกัมมวรรค
๓. ขุททกนิกาย > อิติวุตตกะ > จตุกกนิบาต)


บทความที่เกี่ยวข้อง
๑. แม่นี้มีบุญคุณอันใหญ่หลวง
๒. กตัญญูกตเวที